مطالعات بهبود و ازدیاد برداشت: فناوری تزریق آب هوشمند
استفاده از فناوری تزریق آب هوشمند یکی از کاربردی ترین روشهای نوظهور ازدیاد برداشت در مخازن کربناته و ماسه سنگی، است. آب هوشمند با هدف اصلاح شرایط ترشوندگی اوليه سنگ و تنظیم و بهينه سازي ترکیب يونها در سيال تزريقي، طراحی میشود. سیلابزنی آب هوشمند بواسطه تغییر درجه شوری آب تزریقی و ترکیب یونی آن، اثرات متقابل آب- سنگ- نفت را تحت تاثیر قرار داده، آب دوستی سطح سنگ را افزایش، و جابجایی نفت با آشام خود به خودی آب را بهبود بخشیده و متعاقباً ضریب برداشت از مخازن نفتی را ارتقاء میدهد. از مزایای سیلابزنی آب هوشمند میتوان به افزایش قابلیت تزریقپذیری در اثر کاهش محتوای جامد معلق، کاهش خوردگی تجهیزات سیلاب زنی، سازگاری با محیط زیست، اجرای آسانتر و هزینههای عملیاتی و سرمایه کمتر در مقایسه با سایر روشهای EOR اشاره نمود. عملکرد قابل ملاحظه تزریق آب دریای شمال (به عنوان سیلابزنی آب هوشمند) در مخازن آهکی شکافدار میدان Ekofisk که به منظور کنترل نشست بستر دریا انجام شد، نرخ بازیابی نهایی نفت از این میدان را از 18% به 55% تغییر داد. پس از این تجربه موفق، روش ازدیاد برداشت تزریق آب هوشمند به یک روش جذاب برای مخازن کربناته تبدیل شد. مکانیسمهای احتمالی آب هوشمند در مخازن ماسه سنگی و کربناته متفاوت عمل میکنند. مکانیسمهای احتمالی پیشنهاد شده توسط محققان مختلف در مخازن ماسه سنگی شامل تغییر ترشوندگی، مهاجرت ریز دانهها، جریان سیال ناشی از فشار اسمزی در اثر اختلاف درجه شوری، افزایش pH، تبادل چند یونی (MIE) و گسترش لایه الکتریکی دوگانه (EDL) میباشد. در عین حال، افزایش تولید نفت در سنگهای کربناته با استفاده از این روش غالبا به اصلاح ترشوندگی سطح کربناته در اثر انحلال انیدریت یا کلسیت، تغییر بار سطحی، و گسترش لایه الکتریکی دوگانه نسبت داده شده است. گروه توسعه میادین نفت و گاز با بهرهگیری از تخصص و توانمندی تیم تحقیقاتی فارغ التحصیل از برترین دانشگاههای اروپا در زمینه طراحی و بهینه سازی فناوری تزریق آب هوشمند در میادین نفتی ایران تمایل به همکاریهای گسترده با تمامی مراکز تحقیقاتی مرتبط و صنعت نفت ایران را دارد. مطالعات شبیه سازی و آزمایشگاهی تزریق آب هوشمند در سنگهای کربناته و ماسهای و همچنین اجرای مطالعات میدانی و تست پایلوت فناوری تزریق آب هوشمند از جمله توانمندیهای گروه توسعه میادین نفت و گاز میباشد